Fransız kökenli Rus salatası
Herkese merhaba. Bugün size dünyaca ünlü salatamızdan bahsetmek istiyorum. Rus salatası, akrabaların ve arkadaşların toplandığı özel günlerin salatası olup her Rus’un çok sevdiği bir yemektir. Rus salatasında yılbaşı heyecanı, 8 Mart Kadınlar Günü’nde evi süsleyen sapsarı mimoza çiçeklerinin kokusu ve doğum günü neşesi var. Çok da lezzetli olduğu için Rusların sadece kalbine değil midesine de hitap eder. Rus salatasını o kadar seviyorum ki annem onu yaptığı zaman hala çocuk gibi seviniyorum. Bu salata bizim için sıradan bir günü bayrama çeviren bir ziyafettir. Ben şahsen bu salataya nostaljik duygular besliyorum…Benim için bu salatada çocukluğumun ve memleketimin tadı vardır.
Bu muhteşem salatayı dünyaya armağan eden kişi Lucien Olivier idi. Kendisi doğma büyüme Moskovalı bir Fransızdı. Hepsi aşçı dört kardeşten biri Lucien, 1860’larda Moskova’da Fransız yemeklerinin yapıldığı “Hermitage” restaurantını işletiyor, yemekleri de kendisi yapıyordu. Günlerin birinde gelen misafirlere değişik bir salata sunmuş. Salatanın malzemeleri ve mayonez, tabağın üzerinde ayrı ayrı duruyormuş ama misafirler hepsini karıştırmış öyle yemişler. Olivier buna biraz üzülmüş ama sonra misafirlerin sevdiği şekilde malzemeleri karıştırıp sunmaya başlamış. İlk zamanlarda salatanın adı “Etli Salata” idi. Fakat herkes salataya “Olivye’nin salatası” dediği için sonunda salatanın adı da “Olivye” olarak Rus tarihine geçti. Salata öyle beğeniliyordu ki Moskova’nın bütün gurmeleri tarifinin peşine düştü ama Olivier onu kimse ile paylaşmıyordu. Lucien Olivier 45 yaşındayken öldü ve muhteşem salatasının formulünü yanında götürdü. Salatanın malzemeleri belli olsa da miktarları ve en önemlisi sos ve baharatını kimse sonra tutturamadı. Bu arada salatanın orijinal hali bugününkünden çok farklıydı. Patates, salatalık, havyar, yengeç eti, yumurta, keklik eti, dana dili, mayonez, kıvırcık…Bugün yediğimiz salatada bu malzemelerin çoğu yok. Zaman geçtikçe zahmetli ve pahalı malzemeler salatadan kalkmış, salatanın yapısı ev yapımına uygun hale gelmiştir.
Türkiye’ye bu salata 1917 devriminden sonra gelen Ruslarla geldi. Yıllar içinde yapısı çok hafiflemiş ve bugün Türkiye’de bu salata tamamen sebzelerden ibaret. Adı bazen Amerikan salatası olarak geçer. Soğuk savaş döneminde Rus demek komünist demekti. Bu yüzden Türk esnafı Rus kelimesinden kaçınarak salatanın adını Amerikan olarak değiştirdi. Gördüğünüz gibi politika öyle bir şey ki yediğiniz salataya bile karışır!
Herkesin Olivye’si farklıdır. Kimi içine salam koyar, kimi dana eti, kimi tavuk eti, kimi baharat katar. Ben sizinle bizim evimizde yenilen Olivye’nin tarifini paylaşacağım. Malzemeleri normalde gözle ölçerim ama sizin için hepsini tartarak sayarak vereceğim. Yani bu yazı sayesinde bu akşam Olivye yiyeceğiz.
İşte gereken malzemeler:
- Patates – 4 adet orta boy (bende 1 tanesi dev gibi onun için 3 adet koydum)
- Havuç – 5 adet ufak boy (bende 1 tanesi büyük)
- Haşlanmış dana eti – 230 g (çiğ etin ağırlığı 400 gram idi)
- Yumurta – 6 adet
- Bezelye konservesi – 340 g
- Yeşil sogan – 160 g
- Kornişon turşusu – 400 g
- Mayonez – zevkinize göre
- Tuz – zevkinize göre, ben hiç tuz atmadım çünkü kornişon turşusunun tuzu bana yeterli geldi
Patatesleri ve havuçları soymadan haşlayın, soğutun ve soyun. Yumurtaları da haşlayın ve soğutun. Salatalık turşusu, eti ve haşlanmış malzemeleri küp şeklinde doğarayın. Türkiye’de malzemelerin biraz fazla iri doğarandığını farkettim. Siz küpleri biraz daha ufak yapın, böyle daha lezzetli olur. Büyük bir kaba koyun. Yeşil soğanı halka şeklinde doğarayın ve kaba ekleyin. Bezelye ekleyin. Salata hazır sayılır. Şimdi zevkinize göre tuzu ve mayonezi ayarlayın. Ben fazla mayonez koymuyorum, herşeyin tadını boğuyor.
Verdiğim miktarlar biraz büyük. İhtiyacınıza göre azaltabilirsiniz. Ama bu salata kapalı bir şekilde 3-4 gün buzdolabında durur. Onun için fazla yapmaktan korkmayın.
Umarım bu bilgiler sizin için faydalı olmuştur. Afiyet olsun…
P.S. Salatayı yerken Lucien Olivier’in ruhuna bir Fatiha’yı fazla görmeyin lütfen. Soframıza katkısı çok büyük…
